Euroregion „Roztocze”
10.02.2020
Euroregion „Roztocze” szansą na rozwój pogranicza polsko – ukraińskiego
W dniu 7 lutego 2020 r. odbyła się konferencja inicjująca powołanie Euroregionu „Roztocze” pn. Euroregion „Roztocze” szansą na rozwój pogranicza polsko-ukraińskiego, zorganizowana przez Stowarzyszenie Samorządów Powiatu Tomaszowskiego, Miasto Tomaszów Lubelski, Powiat Tomaszów Lubelski oraz Instytut Rozwoju Samorządu Terytorialnego Województwa Lubelskiego. Celem konferencji było uzyskanie opinii samorządów terytorialnych, przedsiębiorców oraz instytucji działających w obszarze rozwoju regionalnego na temat zasadności utworzenia Euroregionu „Roztocze”, określenie intencji, form oraz zakresu przyszłej współpracy.
Wydarzenie współfinansowało Województwo Lubelskie.
NOTATKA PRASOWA
Euroregion „Roztocze” szansą na rozwój pogranicza polsko - ukraińskiego.
Decyzja Międzynarodowego Zespołu Ekspertów UNESCO o ustanowieniu Transgranicznego Rezerwatu Biosfery „Roztocze” podjęta w dniu 19 czerwca 2019 roku, była wydarzeniem wyjątkowym. Nie jest przesadą stwierdzenie, że dzięki tej decyzji obszar geograficzny Roztocza stał się słynny na całym świecie.
Zbiegło się to również, z zapowiedzią zmiany polityki rozwojowej obejmującej tereny przygraniczne Polski Wschodniej, które dotychczas były pomijane w dokumentach strategicznych zarówno na szczeblu regionalnym jak i rządowym.
Aktualizacja Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego do 2030 r., prace nad nowym Regionalnym Programem Operacyjnym Woj. Lubelskiego na lata 2021 - 2027 oraz prace nad programami unijnymi w obszarze rozwoju obszarów wiejskich i transgranicznych stanowią wyjątkowy moment na stworzenie stałych struktur instytucjonalnych umożliwiających rozwój tego regionu. Euroregion „Roztocze” będzie międzynarodowym zrzeszeniem społeczności lokalnych po polskiej i ukraińskiej stronie granicy.
Równolegle do działań o charakterze instytucjonalnym, istotne jest podejście strategiczne do całego obszaru Roztocza, który pod względem kulturowym, historycznym i przyrodniczym obejmuje praktycznie cały obszar dawnego woj. Zamojskiego i południową część dawnego woj. Lubelskiego. Konieczne jest stworzenie dedykowanego temu obszarowi dokumentu programowego – Programu dla Roztocza, którego realizacja wpłynie na zmniejszenie negatywnych czynników spowalniających rozwój tego obszaru.
Priorytetem w zakresie działalności Euroregionu „Roztocze” będzie dalsze tworzenie warunków do rozwijania przyjaznej i wzajemnie korzystnej współpracy transgranicznej, bezpośrednio sąsiadujących obszarów Ukrainy i Polski. Istotnym celem nowego euroregionu, będzie ochrona środowiska naturalnego przygranicznych terenów, prowadzenie działań zapobiegających zagrożeniom i klęskom żywiołowym.
W związku z krótkim okresem przygotowania dokumentów strategicznych na szczeblu regionalnym opracowanie koncepcji działania wymaga podjęcia szybkich i zdecydowanych czynności.
Proponowane obszary działania:
- poprawa poziomu życia mieszkańców,
- poprawa stanu naturalnych i kulturowych warunków życia,
- rozwój potencjału gospodarczego,
- inicjowanie kontaktów różnego typu instytucji, placówek oświatowych, sportowych, kulturalnych i innych.
Jednym z pierwszych działań inicjujących powołanie Euroregionu Roztocze jest konferencja pn. Euroregion „Roztocze” szansą na rozwój pogranicza polsko-ukraińskiego, organizowana przez Stowarzyszenie Samorządów Powiatu Tomaszowskiego, Miasto Tomaszów Lubelski, Powiat Tomaszów Lubelski oraz Instytut Rozwoju Samorządu Terytorialnego Województwa Lubelskiego. Celem konferencji jest uzyskanie opinii samorządów terytorialnych, przedsiębiorców oraz instytucji działających w obszarze rozwoju regionalnego na temat zasadności utworzenia Euroregionu „Roztocze”, określenie intencji, form oraz zakresu przyszłej współpracy.
Harmonogram zrealizowanych działań związanych z powstaniem Euroregionu „Roztocze”:
- wrzesień 2019 r., konferencja nt. Aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego do 2030 r., Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski zapowiada nowe, zrównoważone podejście władz województwa do polityki rozwoju regionu skierowane do obszarów zagrożonych marginalizacją m.in. południowo-wschodnia część województwa. W trakcie dyskusji panelowej Michał Mulawa – przewodniczący Sejmiku Woj. Lubelskiego i Wojciech Żukowski – burmistrz miasta Tomaszów Lubelskie poruszają problem dotychczasowego braku zainteresowania Roztoczem jako ważnym punktem rozwoju regionu i wspominają o potrzebie powołania Euroregionu „Roztocze”,
- październik 2019 r., konferencja nt. Aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego do 2030 r. w Zamościu, Michał Mulawa – przewodniczący Sejmiku Woj. Lubelskiego prezentuje referat nt. Programu dla Roztocza, w którym kluczowe miejsce zajmuje powołanie Euroregionu „Roztocze”. Jako proponowaną siedzibę euroregionu wskazuje miasto Tomaszów Lubelski, co akceptuje obecny na sali burmistrz miasta Tomaszów Lubelski – Wojciech Żukowski. Jako podmiot opracowujący dokumentację i procedurę powołania Euroregionu proponują Instytut Rozwoju Samorządu Terytorialnego Woj. Lubelskiego, co aprobuje obecny na sali prezes Instytutu
prof. Marcin Szewczak, - listopad 2019 r. Instytut przeprowadza wstępną analizę funkcjonowania euroregionów w Polsce, zwłaszcza w Polsce Wschodniej,
- grudzień 2019 r. Wojciech Żukowski udziela wywiadu magazynowi Panorama Lubelska zatytułowanego – Tomaszów Lubelski stolicą Roztocza, w którym akcentuje rolę Roztocza w rozwoju regionu,
- grudzień 2019 r. miasto Tomaszów Lubelski i Stowarzyszenie Samorządów Powiatu Tomaszowskiego zwracają się z pismem do Instytut o merytoryczne i administracyjne wsparcie działań dotyczących przygotowania dokumentacji związanej z utworzeniem Euroregionu „Roztocze”,
- styczeń 2020 r. Michał Mulawa – wicemarszałek woj. Lubelskiego, Wojciech Żukowski – burmistrz Tomaszowa Lub. i prof. Marcin Szewczak – prezes Instytutu proponują organizację konferencji inaugurującej działania na rzecz utworzenia Euroregionu „Roztocze”. Propozycja zostaje życzliwie przyjęta przez Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego a jej termin zostaje wyznaczony na 7 lutego br.
- styczeń 2020 r., Zarząd Instytutu Rozwoju Samorządu Terytorialnego Woj. Lubelskiego podejmuje uchwałę o wyrażeniu zgody na przygotowywanie przez Instytut dokumentacji związanej z Euroregionem „Roztocze” i powołanie zespołu badawczego,
- styczeń 2020 r. decyzją Prezesa Instytutu powołany zostaje zespół badawczy ds. opracowania koncepcji utworzenia Euroregionu „Roztocze” oraz przygotowania Strategii Rozwoju.
- 7 lutego 2020 r. konferencja w Tomaszowie Lubelskim z udziałem Wojewody Lubelskiego Lecha Sprawki i Marszałka Województwa Lubelskiego Jarosława Stawiarskiego i podpisanie deklaracji przez jednostki samorządowe zainteresowane utworzeniem Euroregionu „Roztocze”.
W najbliższym czasie planowane jest podjęcie przez organy stanowiące samorządów Polski i Ukrainy uchwał o przystąpieniu do Stowarzyszenia Samorządów Euroregionu „Roztocze” w oparciu o przepisy krajowe. Następnym krokiem jest powołanie Stowarzyszenia Transgranicznego Euroregion „Roztocze”. Procedura prawna Rzeczypospolitej Polskiej wymaga uzyskania pozytywnej opinii Ministra Spraw Zagranicznych, Marszałka Województwa oraz Wojewody.
