Pieniądze to nie wszystko
To temat spotkania słuchaczy tomaszowskiej filii Uniwersytetu Trzeciego, który omówiła ekonomistka Marzena Szałapska.
Już na wstępie Marzena Szałapska podkreśliła znaczącą rolę mamony w życiu społecznym i w gospodarce, zastrzegając jednak, że nie wszędzie i nie dla wszystkich ta właśnie wartość jest decydująca. Stąd między innymi wypływa powiedzenie, że "pieniądze szczęścia nie dają, ale kufereczek stóweczek przydałby się każdemu". Wykładowca zacytowała także kilka powiedzeń o miłości, przyjaźni, szczęściu oraz refleksji znanych postaci, zestawionych ze środkami płatniczymi, autorstwa Marka Twaina, Margaret Thatcher i innych, zwracając przy tym uwagę na znaczenie pieniądza. Wskazała przy tym, że życie weryfikuje sens tych refleksji i powiedzeń, wysuwając często na pierwszy plan rzeczy cenniejsze od waluty. Ekonomistka zarysowała elementy historii polskiego pieniądza po I wojnie światowej, kiedy to po rozbiorach odziedziczyliśmy trzy różne waluty: ruble, marki i korony, wskutek czego zaistniała przed młodym państwem pilna potrzeba ujednolicenia walut i reformy przeprowadzonej przez Grabskiego dla zduszenia galopującej inflacji, gdy przy wymianie pieniędzy 1 złotych równał się 1 mln800 tys. marek. Nawiązała też do niezwykle interesującej historii 38 ton polskiego złota, które w 1939 r. przed zagarnięciem przez Niemców trzeba było wywieźć za granicę. Nie mniej interesujące okazały się najstarsze dzieje formowania się pieniądza. Początkową wymianę barterową towar za towar zastąpiły tzw. płacidła, jak sól, suszone ryby, muszle, a nawet prawdziwe korale, wreszcie grudki metali o różnym składzie, kształcie i wadze. Dopiero po upływie dłuższego czasu grudki te ujednolicono, ocechowano przez złotników, umieszczono na nich wizerunki władców i tak doszło do powstania monet. Pieniądz kruszcowy bardzo wcześnie był też fałszowany, a monety wkrótce uzupełniły banknoty wprowadzone w Europie w XVII w. Następnymi etapami był obrót bezgotówkowy. Dziś z kolei funkcjonuje pieniądz elektroniczny, a niejednokrotnie działalność finansowa staje się pojęciem abstrakcyjnym, wirtualnym, gdy podejmujemy zamówienia towaru i dokonujemy zapłaty za pośrednictwem Internetu. Słuchacze UTW w trakcie wykładu mogli zapoznać się z elementami pieniądza jak i jego funkcjami - ekonomiczną, cyrkulacyjną, obrachunkową, płatniczą, tezauryzacyjną, motywacyjną, inflacyjną, dezintegracyjną, integracyjną i in. jak też cechami pieniądza - trwałością, podzielnością, łatwością w transporcie oraz rzadkością w sensie ekonomicznym. Wykładowca kończąc swe wystąpienie i nawiązując do sformułowania tematu, odwołała się do refleksji Ojca św. Jana Pawła II: "Byt ludzki na Ziemi nie jest wypełniony tylko pracą i zarabianiem pieniędzy". W dyskusji po wykładzie powracano raz jeszcze do różnych form płacideł, poruszano także sprawę likwidacji kierunków ekonomicznych w kształceniu młodzieży, depolonizacji banków oraz skutków tych działań. Na zakończenie podziękowania wykładowcy złożyła kierownik filii UTW Jadwiga Skawińska.
rep
Fot.: Zbigniew Skawiński
