SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z REALIZACJI PROGRAMU EDUKACJI EKOLOGICZNEJ NR 283/2007/D/EE Z DNIA 12.09.2007 ROKU DOFINANSOWANIE PRZEZ WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA - ZADANIA: PROGRAM EKOLOGICZNY „ŻYJĘ W ZGODZIE ZE SOBĄ I OTOCZENIEM” REALIZOWANY W PRZEDSZKOLU SAMORZĄDOWYM NR 1 W TOMASZOWIE LUBELSKIM
„Większa mądrość znajduje się w przyrodzie niż w książkach.”
Bernard Clairvaux
I. Część informacyjna
Nazwa przedszkola - Przedszkole Samorządowe Nr 1 w Tomaszowie Lubelskim
Adres przedszkola - ul.Chocimska 17, 22-600 Tomaszów Lub.
Liczba dzieci zaangażowanych w realizację programu - 295
Liczba nauczycieli realizujących program - 23
Dla dzieci najbardziej przekonujące jest porównywanie sytuacji występującej w świecie przyrody do uczuć ludzkich np. rozchylanie się pąków kwiatów to radość, łamanie gałęzi to ból. Dziecko musi pamiętać, żeby bawiąc się w ogrodzie, spacerując ulicami miast czy osiedli, podczas pobytu w lesie odnosiło się z szacunkiem i starało się nie uszkodzić rosnących tam kwiatów, drzew i krzewów. Zdawało sobie sprawę z tego, że pewne gatunki roślin i zwierząt są rzadkością i dlatego należy je chronić.
Naturalną cechą dziecka jest to, iż sporą część swojego czasu wolnego chętnie spędza na świeżym powietrzu. Pragnienia te powinniśmy pogłębiać rozwijając u niego chęć nawiązywanie bliższych kontaktów z przyrodą. W tym celu organizowaliśmy częste spacery i wycieczki do obiektów przyrodniczych i ekosystemów, aby ukazać różnorodność i zmienność przedmiotów oraz zjawisk przyrodniczych.
Organizowaliśmy takie sytuacje, aby dziecko w kontakcie z przyrodą doznawało jak najwięcej przeżyć emocjonalnych i intelektualnych - umiało wynosić wiele wrażeń i radości, nawiązując kontakt z żyjącymi tam roślinami i zwierzętami. Zaznajamialiśmy dzieci z podstawowymi zasadami ochrony przyrody i wdrażaliśmy je do ich przestrzegania - zachowywania się tak, by zaspokajając swoje potrzeby i pasje poznawcze nie naruszyło istniejącego w przyrodzie ładu.
Poprzez realizację w/w programu osiągnęliśmy najtrudniejsze, a zarazem najważniejsze zadanie edukacji ekologicznej jakim jest przełamanie stereotypów, zmiana przyzwyczajeń i nawyków odnośnie ochrony środowiska naturalnego u dzieci, młodzieży i osób dorosłych.
Dzieci z przedszkola zdobyli wiedzę o środowisku przyrodniczym Roztocza, zjawiskach w nim zachodzących i poznali skutki degradacji przyrody. Ukształtowujemy w nich umiejętność obserwowania rzeczywistości przyrodniczej, uwrażliwimy na zło wyrządzane przyrodzie i nauczymy rozsądnie wykorzystywać jej cenne dary. Rodzice jako współuczestnicy uczestniczyli w większości przedsięwzięć przez co zintegrowali się z przedszkolem i wypromowali nasze działania w środowisku.
ZAŁOŻENIA PROGRAMU
– Rozszerzenie zainteresowania przyrodą Roztocza
– Promowanie wśród rodziców, dzieci i młodzieży wiedzy ekologicznej
– Organizowanie obserwacji przyrodniczych, zabaw badawczych, eksperymentów
– Aktywność rodziców w życiu przedszkola przez włączenie się i udział w różnych formach oddziaływań proekologicznych
– Uświadomienie potrzeby ograniczania ilości śmieci poprzez stosowanie opakowań wielokrotnego użytku,
– Ochrona przyrody przed negatywną ingerencją człowieka (zaśmiecanie środowiska)
CELE OGÓLNE PROGRAMU:
• rozbudzenie potrzeby kontaktu z przyrodą
• uświadomienie znaczenia i piękna obiektów i zjawisk przyrodniczych
• uświadomienie odpowiedzialności za stan środowiska w najbliższym otoczeniu
• zaznajomienie z podstawowymi zasadami ochrony środowiska i rozumienie konieczności ich przestrzegania
• postrzeganie norm ekologicznych przez samych siebie i innych poznanie pojęcia „odpady”, źródła i rodzaje odpadów w środowisku lokalnym
FORMY PRACY:
• zabawa oraz inne formy działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy,
• spacery, wycieczki,
• zajęcia organizowane przez nauczycielkę z całą grupą lub w małych zespołach,
• udział w akcjach organizowanych w przedszkolu,
• udział w konkursach, quizach, turniejach
Materiały wymienione w harmonogramie finansowym zostały wykorzystane do realizacji działań zaplanowanych we wniosku np. pomoce dydaktyczne, płyty, papier ksero i do dyplomów, nagrody za konkurs, zdjęcia na tablice, kronika na zielniki, sklejka na karmniki, artykuły szkolne do zajęć i konkursów, tusz do drukowania materiałów.
II. Opis działań podejmowanych w ramach programu
1) Wycieczki piesze i rowerowe z rodzicami na Siwą Dolinę i fotografowanie okazów przyrodniczych.
Wszyscy uczestnicy przestrzegali Regulaminu obowiązującego w przedszkolu: wypełnienie karty wycieczki, listy uczestników wycieczki i oświadczeń rodziców. Ustalano zasady fotografowania (format, treść). W działaniu brali udział:
– 1.10.2007 r. gr. I (6- latki) organizator: Marzena Skulimowska i Magda Borek. Dzieci poznały proekologiczny styl życia i potrzebę ochrony środowiska
Uczestniczyło: 27 dzieci.
– 17.10.2007 r. gr. IX-16 dzieci, 22 rodziców z organizatorem Katarzyną Wojciechowską i Gabrielą Raczkiewcz poznawały środowisko leśne i potrzebę jego ochrony
– 5.10.2007 r. gr. XI - 22 dzieci i 12 rodziców z organizatorem Marią Chudyk ścieżkami przyrodniczymi poznawały środowisko leśne okolic Tomaszowa.
Załącznik Nr 1
2) Konkurs fotograficzny z nagrodami pt. "Roztoczańskie okazy przyrody".
Opracowano: zawiadomienie o konkursie, regulamin, powołano komisję konkursową.
– 15.10.2007 r. rozstrzygnięto w/w konkurs. Organizatorem były: Marzena Skulimowska i Magda Borek. Wzięło udział 16 dzieci z 10 grup przedszkolnych. Wszystkie dzieci zostały nagrodzone: dyplomy i książeczki.
Protokół z rozstrzygnięcia konkursu- załącznik Nr 2
3) Galeria prac fotograficznych. Wystawa nagrodzonych zdjęć.
Nagrodzone prace wywieszono na tablicy "Roztoczańskie okazy przyrody" W holu budynku -załącznik nr 3
4) Wycieczka-obserwacja świata roślin i zwierząt.
Przestrzegano Regulamin spacerów i wycieczek obowiązujących w przedszkolu: wypełniono karty wycieczki, listy uczestników wycieczki i oświadczeń rodziców. Dzieci wędrowały ścieżkami dydaktycznymi i poznały: charakterystyczne rośliny występujące na tym terenie. Obserwowały zieleń, drzewa, krzewy, kwiaty. Zwracały uwagę na tereny zazielenione i zanieczyszczone. Nauczycielki uświadamiały dzieciom wpływ zieleni na organizm ludzi (rośliny zielone oddychając pochłaniają z atmosfery trujące związki, dają człowiekowi świeże powietrze bogate w tlen, pomagają oddychać czystym powietrzem, wpływają na zdrowie i samopoczucie).
Dzieci zostały zapoznane z warunkami życia w lesie. Obserwowały życie zwierząt - mrowiska i roślin - poznanie warstw lasu i roślin poszczególnych pięter (I runo - mchy, paprocie, grzyby, jagody, II podszyt - krzewy, jeżyny, maliny, młode drzewka, III wysokie drzewa - sosny, dęby, buki, brzozy i jodły).
Zwrócono szczególną uwagę na gatunki podlegające ochronie, współzależności występujące pomiędzy warstwami - zniszczone runo powoduje niszczenie i usychanie drzew i podszytu, co z kolei doprowadza do wyparowywania wody z runa, mchu (runo usycha) oraz przykłady łańcuchów pokarmowych w środowisku leśnym np. sarna, aby żyć musi zjeść trawę, wilk, aby żyć musi zjeść słabszą od siebie sarnę.
– 03.10.2007 r. w wycieczce do lasu zorganizowanej przez Teresę Łasocha wzięło 21 dzieci - załącznik nr 4
– 09.10.2007 r. Magda Zielińska zorganizowała wycieczkę do parku gr. V - ilość dzieci 22
Dzieci szukały pod drzewami na trawie zaglądały w każdy zakamarek. Poszukiwania były udane, każde dziecko przyniosło pani swój skarb, były to liście, kasztany, gałązki.
– 09.10.2007 r. 18 przedszkolaków z grupy IX pod bacznym okiem pani Katarzyny Wojciechowskiej wybrały się na spacer do parku. Celem tej wycieczki było obserwowanie jesiennych zmian zachodzących tą porą roku, poznawanie pospolitych drzew liściastych i iglastych, zbieranie skarbów do kącika przyrody oraz dostrzeganie piękna związanego z wyglądem parku jesienią.
– 1.10.2007 r. "Park jesienią"- wycieczka gr. VII- liczba dzieci 21
Umożliwiając dzieciom przebywanie w naturalnym środowisku rozwijamy w nich możliwość estetyczną. Poprzez uważną, bezpośrednią obserwację nawiązują bliższy kontakt, uczą się dostrzegać zjawiska i rozumieć je. Czynne obcowanie z przyrodą wzbogaca intelekt dzieci, odzwierciedla ich emocje, pobudza wyobraźnię estetyczną, daje możliwość zrozumienia i odczuwania tego, co je otacza.
– spacer po parku połączony z obserwacją, zwrócenie uwagi na wygląd drzew, kolory liści, obserwacja ich opadania.
– rozpoznawanie drzew i ich owoców-kasztanowiec, dąb, klon, jarzębina, zbieranie pod drzewami znalezionych "skarbów".
– wypatrywanie zwierząt mieszkających w parku,
– zabawy ruchowe-pokazywanie naturalnych przeszkód, podrzucanie liści, zabawy bieżne, podskoki,
– nazywanie obiektów znajdujących się w parku: fontanna, pomniki, scena koncertowa,
– zabawy słuchowo- wzrokowe-słuchanie szumu drzew, szelestu suchych liści, naśladowanie tych głosów
– zebranie kolorowych liści do bukietów.
– segregowanie zebranych materiałów, umieszczenie ich w kąciku przyrody,
– opowiadanie swoich obserwacji,
– odzwierciedlenie ich w formie plastycznej.
– 26.09.2007 r. 27 dzieci z rodzicami z gr.IV wyjechało autokarem na wykopki do wsi Łubcze. Organizatorem była Joanna Przednowek. Dzieci wzbogaciły wiadomości o środowisku wiejskim - załącznik nr 5
5) Opracowanie grupowych albumów lub zielników na temat „To warto zobaczyć”.
Gromadzono ilustracje zwierząt i materiał przyrodniczy, wykorzystano zakupione pomoce dydaktyczne-zwierzaki. Zorganizowano wystawę opracowanych zielników i albumów.
– w gr. I pracowało 25 dzieci
– w gr.VI pracowało 20 dzieci
– w gr. X pracowało 15 dzieci
Załącznik nr 6.
6) „Jesienne spotkania rodzinne” - gry i zabawy na Siwej Dolinie z wykorzystaniem materiałów przyrodniczych.
Przestrzegano Regulamin spacerów i wycieczek obowiązującego w przedszkolu: wypełniono karty wycieczki, listy uczestników wycieczki i oświadczeń rodziców. Celem spotkań było zebranie darów przyrodniczych do kącików przyrody oraz wspólne zabawy-załącznik nr 7
– 11-10-2007 r. w gr. V odbyło się spotkanie integracyjne pt. „Jesień w lesie” - 22 dzieci, 28 rodziców. Organizatorem były Renata Trynda, Magda Zielińska.
Rodzice razem z dziećmi wzięli udział w różnych konkursach w różnych konkursach sportowych przygotowanych przez nauczycielki.
– 05.10.2007 r. Grupa VI - 24 dzieci i 15 rodziców-jesienne spotkania rodzinne.
Spotkania dzieci z przyrodą zawierają ważne aspekty moralne i wychowawcze oparte na wzajemnej życzliwości, przyjaźni i współpracy. Organizowanie spotkań w terenie ma olbrzymie znaczenie w rozwoju małego dziecka. Są one bowiem podstawowym źródłem zdobywania wiedzy, tu, na temat pięknej roztoczańskiej leśnej przyrody, jak również uczą dzieci właściwego zachowywania się w grupie.
Tu spotkały się całe rodziny. Wspólną zabawę rozpoczęła tradycyjna „Iskierki przyjaźni”. Potem kilka zabaw w kole ("Niedźwiedź", "Rolnik", "Różyczka", "Żuczek" "Pada deszcz") wprawiło wszystkich obecnych w rewelacyjne humory. Podczas dowolnych zabaw dzieci, dorośli przygotowali ognisko i wszyscy wspólnie piekliśmy kiełbaskę.
Następnie kilka zabaw ruchowych:
– skoki mam i tatusiów w workach
– zbieranie szyszek i rzut nią w drzewo
– obieranie ziemniaka
– skoki na piłce
– przeskoki przez przeszkody (patyki, liście itd.)
– przeciąganie liny.
– 05.10.2007 r. grupa VIII "Jesienne spotkanie rodzinne" - piknik z rodzicami -12 dzieci i 20 rodziców. Spotkanie rozpoczęło się zabawą na powitanie "Iskierka przyjaźni", następnie bawiliśmy się w zabawy kołowe ze śpiewem takie jak: "Stary niedźwiedź", "Olejanka", "Rolnik na dolinie". Po takiej małej rozgrzewce przeszliśmy do konkursów: skoki w workach, skoki z szyszką miedzy nogami, skoki na piłce "kangurku", mamusie rywalizowały ze sobą, która obierze ziemniaka pierwsza i czyja łupinka będzie dłuższa, rzucaliśmy również kasztanami i orzechami do celu. Po tych atrakcjach tatusiowie rozpalili ognisko i piekliśmy kiełbaski oraz ziemniaki, które smakowały wyśmienicie.
– 17. 10. 2007 r. w środowe popołudnie grupa IX 14 dzieci wraz ze swoimi rodzicami zebrali się na Siwej Dolinie aby wziąć udział w uroczystości pt. "Jesienne spotkanie rodzinne". Zabawę przygotowały panie: Gabriela Raczkiewicz i Katarzyna Wojciechowska.
Najprzyjemniejszym momentem po rozgrywkach drużynowych było: zbieranie wspólnie z rodzicami darów przyrody i pieczenie oraz konsumowanie kiełbaski, ziemniaków upieczonych w ognisku. Wspaniała atmosfera wytworzyła się również podczas wspólnego śpiewania piosenek przy ognisku.
– 17.10.2007 r. 22 dzieci z gr. XI wraz z 19 rodziców i nauczycielem Marią Chudyk poprzez zabawy obserwowali środowisko przyrodnicze, znaczenie jej ochrony (nie niszczymy przyrody, nie krzyczymy, nie śmiecimy). Załącznik nr 8
7) Spotkanie z leśnikiem połączone z quizem przyrodniczym i zdobywanie odznaki „Przyjaciel przyrody”.
Opracowano regulamin i zakres wiadomości quizu, informację o terminie i miejscu spotkania-scenariusz i zdjęcia -załącznik nr 9
– 24.10.2007 Joanna Przednowek, Magda Zielińska, Maria Kąkol, Teresa Łasocha zorganizowały spotkanie z leśnikiem i quiz przyrodniczy. W spotkaniu wzięło udział 106 dzieci i 5 rodziców.
Było ono bardzo oczekiwane przez dzieci, wielka radość panowała wśród dzieci kiedy o godzinie 10 schodziliśmy do świetlicy. Przy wejściu czekały na nas mamy przebrane za Ekoludki, przyklejały dzieciom i paniom naklejki „Przyjaciel przyrody”. W tym spotkaniu brały udział dzieci 5 i 6 letnie. Kiedy wszystkie dzieci usiadły, pan leśniczy Tomek Kotowicz zaczął bardzo ciekawie opowiadać o zwierzętach, ptakach, zwyczajach panujących w lesie. Dzieciom podobały się kolorowe ilustracje. Po pogadance pan leśniczy przeprowadził qłiz. Pytania dzieciom nie sprawiły kłopotu. Wszystkie drużyny odpowiadały prawidłowo, więc wynik był jeden - remis. Pan leśniczy rozdał grupom nagrody w postaci książeczek i proporców. Załączniki nr 10
Wręczone wszystkim dzieciom odznaki „Przyjaciel przyrody”.
8) Urządzenie w ogrodzie przedszkolnym „ptasiej stołówki” i przyłączenie się do akcji Liga Ochrony Wróbelka Elemelka.
Poznanie cyklu opowiadań „O Wróbelku Elemelku”.
– w gr. I
M.Skulimowska, M.Borek
5.11.2007r. "Dzieci poznają Wróbelka Elemelka"
6.11.2007r. "Które ptaki odleciały?"
7.11.2007r. "Wiem,że ptaki zmieniają upierzenie"
8.11.2007r. "Dokarmiamy zwierzęta"
9.11.2007r. "Wszystko o zwyczajach ptaków jesienią"
– w gr. II
– Danuta Krzaczkowska przeprowadziła:
5.11.2007r. zajęcie pt. "Poznajemy wróbelka"
8.11.2007r. "Ptasia stołówka"
9.11.2007r "Kłopoty wróbelka Elemelka". W załączniku nr 11 prace dzieci.
– Wiesława Knap
6.11.2007 r. "Jesienna przygoda Wróbelka"
7.11.2007 r. "Chory Elemelek"
– w gr. VI
Renata Detko w dn. 5-9.11.2007 omawiała opowiadania poprzez które dzieci poznały wróbelka i inne ptaki, dostrzegały potrzebę niesienia im pomocy-załącznik nr 12
– w gr. VII
– Halina Skwarska
6.11.2007 r. omówiła temat ochrony ptaków oraz potrzebę pomocy zimą
8.11.2007 r. "Kamizelka Elemelka"
– Maria Kąkol
9.11.2007 r. "Chory Elemelek"
7.11.2007 r. "Przyjaciel zza okna"
– w gr. X
– Elzbieta Baydak
5.11.2007r "Przygoda Elemelka"
– Jolanta Igras
6.11.2007r "Kamizelka Elemelka"
7.11.2007r. "Dokarmiamy ptaki"
– w gr. VIII
– Anna Pitura
5.11.2007 r. "O Wróbelku Elemelku o ziemniaku i bąbelku"
6.11.2007 r. "Kamizelka Elemelka"
7.11.2007 r. "O Wróbelku Elemalku i jego pantofelku"
8.11.2007 r. "O zziębniętym Elemelku, pustym brzuszku i rondelku"
9.11.2-007 r. "Jak choruje Elemelek, jak go leczą przyjaciele?"
– Anna Łój, Wiesława Knap, Małgorzata Sidorowicz
5.11.2007 r. "Jak wygląda wróbelek?"
6.11.2007 r. "Kłopoty Wróbelka Elemelka" - zajęcie otwarte dla rodziców i koleżanek
7.11.2007 r. "Ptasia stołówka"
8.11.2007 r. "Chory Elemelek"
9.11.2007 r. "Kamizelka Elemelka"
– Maria Chudyk
29-31.10.2007r.cykl zajęć z zakresu "O Wróbelku Elemeklu"
– Karmniki zostały wykonane w:
gr. III przez 2 rodziców
gr. I przez 4 rodziców oraz przez pracowników „karmników do ptasiej stołówki” - załącznik nr 13
Statut Ligi Ochrony Wróbelka Elemelka oraz oznaki członka tej Ligi opracowały Marzena Skulmowska, Magda Borek - załącznik nr 14
9) Konkurs dla dzieci i rodziców na wiersz „Wróbelek”.
Opracowano regulamin, zawiadomienie, powołano komisję. Osoby odpowiedzialne: W.Knap, M.Zielińska, A.Łój, R.Detko, M.Skulimowska
Gr. I 5 dzieci z rodzicami
Gr. II 2 dzieci z rodzicami
Gr. VI 4 dzieci z rodzicami
Gr. X 2 dzieci z rodzicami
Gr. VIII 1 dziecko z rodzicem
Gr. III 3 dzieci z rodzicami
Gr. XI 13 dzieci z rodzicami i babciami
Protokólarne rozstrzygnięto konkurs - załącznik nr 15, nagrodzono zwycięzców i wywieszono na tablicy „Informacje dla rodziców”.
10) Spotkanie w lesie z leśnikiem i obserwacja mrowiska.
Przestrzegano Regulaminu spacerów i wycieczek obowiązującego w przedszkolu: wypełniono karty wycieczki, listy uczestników wycieczki i oświadczeń rodziców.
- uczestniczyły dwie grupy: Po ścieżce dydaktycznej 25.10.2007 r. gr. XI z nauczycielem M.Chudyk oprowadził leśnik P.Cisło. Wycieczka do lasu połączona była z rozmową i obserwacją lasu na temat: co to jest las? Dzieci zapoznane zostały z lasem, jego budową, korzyściami i znaczeniem dla życia ludzi. "Strażnicy lasu" w sposób jasny przedstawili swoją pracę pt. "Co robię, żeby las nie zginął ?", ukazali dzieciom zniszczenia jakich dokonuje człowiek i przedstawili prawidłowe zachowanie w lesie. Dzieci zostały uczulone na właściwe zachowanie w lesie tj. nie niszczenie przyrody, zachowanie ciszy i nie zaśmiecanie. Dzieci zapoznane zostały z różnymi gatunkami drzew i poznały uprawę małych drzewek i dowiedziały się o niebezpieczeństwach jakie zagrażają środowisku przyrodniczemu ze strony człowieka (pożary, zatrucie powietrza, wód). Wycieczka była bardzo ciekawa a dzieci zainspirowane wiadomościami o środowisku leśnym stały się "małymi strażnikami przyrody".
1.10.2007 r. gr. I - 25 dzieci z nauczycielką M.Skulomowską zwiedzały piękną okolicę Tomaszowa-załącznik nr 16
11) Spotkanie z ekologiem. Opracowano zawiadomienia o spotkaniu.
Przygotowano pomoce dydaktyczne.
W dn. 9.11.2007 r. odbyło się spotkanie z ekologiem - pogadanka na temat „Jak możemy pomóc Ziemi?” 73 dzieci
Organizatorem była Magdalena Zielińska, Renata Detko
Tematem pogadanki było hasło „Jak możemy pomóc Ziemi”. Naszymi gośćmi byli pan Robert Kuźniarz dyrektor Wydziału Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony Środowiska oraz pani Małgorzata Kendziera, która prowadzi w tym wydziale sprawy z zakresu gospodarki wodno - ściekowej.
Dzieci z dużym entuzjazmem przyjęły gości. Pan Robert opowiadał dzieciom o tym jak należy dbać o naszą planetę jak ją chronić. Ciekawie mówił również o tym w jaki sposób jej zagrażamy i czego absolutnie nie należy robić. Po skończonej pogadance dzieci zasypały gościa ciekawymi a nawet dość niespodziewanymi pytaniami. Pan Robert odpowiadał na nie wyczerpująco i z humorem. W spotkaniu wzięły udział dzieci cztero-, pięcio- i sześcioletnie.
Na zakończenie organizatorki wręczyły gościom pamiątkowe dyplomy i wykonaną z ekologicznego surowca ozdobę na pamiątkę miłego spotkania.
Załącznik nr 17
12) Wycieczka do lasu w celu zaobserwowania stanu zabrudzenia przez człowieka.
Przestrzegano Regulamin spacerów i wycieczek obowiązującego w przedszkolu: wypełniano karty wycieczki, listy uczestników wycieczki i oświadczeń rodziców.
Dn. 25.09.2007 r. w gr. X Jolanta Igras zorganizowała wycieczkę, której celem było poznanie środowiska leśnego. Liczba dzieci 21, dwóch opiekunów
Dn. 1.10.2007 r. gr. I - dzieci 27 i nauczyciel M.Skulimowska badały stan zabrudzenia lasów-załącznik nr 18
13) Cykl zajęć na temat "Odpady - szukaj zysku w odzysku".
Opracowano i przeprowadzono cykl zajęć na temat
"Dobre rady na złe odpady",
"Kto podpalił las",
"Sami robimy własny papier ekologiczny",
"Szukaj zysku w odzysku-co mogą zrobić małe dzieci?".
- 9.09.2007 r. Jolanta Igras zorganizowała wycieczkę ulicami miasta dla gr. X - liczba dzieci 16 oraz gr. IX - liczba dzieci 20 i nauczyciela G.Raczkiewicz celem poznania roślinności i zagrożeń -załącznik nr 19
W akcji "Sprzątanie świata" - 14.09.2007 r. wzięła udział:
grupa VI
Celem corocznej akcji jest budowanie świadomości ekologicznej oraz inicjowanie działań na rzecz ochrony środowiska - poczynając od uprzątania śmieci, poprzez promocję i stosowanie selektywnej zbiórki odpadów po długofalowe, rozbudowane programy ekologiczne
Dzieci z naszej grupy dnia 14.09.2007 r. po raz pierwszy brały udział w akcji "Sprzątanie Świata" podczas, której wspólnie sprzątaliśmy otoczenie przedszkola. W koszu znalazły się papierki, opakowania po słodyczach, tektura i plastikowe butelki. Dzięki wspólnemu sprzątaniu, dzieci zauważyły, że można segregować odpady, ponownie je wykorzystać, oraz że na świecie jest przyjemniej jak jest czysto.
Grupa VII
Przed wyruszeniem na akcję "Sprzątanie świata" dzieci otrzymały rękawiczki jednorazowego użytku oraz worki foliowe, a także zostały poinformowane o tym, w jaki sposób należy segregować zbierane śmieci.
Wspólnie ustaliliśmy jakie śmieci będą wrzucane do poszczególnych worków. Następnie wszyscy założyli rękawice i przystąpili do wielkich porządków na osiedlowym skwerku. Dzieci z wielką ochotą i zaangażowaniem zbierały najdrobniejsze odpady przestrzegając ustalonych zasad. Niektórzy dziwili się skąd tyle śmieci znalazło się w miejscu, gdzie bawią się najprawdopodobniej ich rówieśnicy z pobliskiego osiedla i dlatego nikt nie dba tutaj o porządek. Odpowiedź otrzymały od nauczycielki: nie każdy pamięta o tym, że czyste środowisko to zdrowa i piękna przyroda, a co za tym idzie- zdrowi ludzie.
Po skończonej pracy jeszcze raz wszyscy obeszliśmy teren, zdjęliśmy zużyte rękawiczki wrzucając je do worka z folią i plastikiem.
Przed dziećmi wyrósł nowy problem: co zrobić z zebranymi odpadami?. Okazało się, że w pobliżu znajdują się pojemniki, do których można wrzucić zebrane śmieci. I znów problem, jest ich 5, po co ich tyle?! Kilkoro dzieci zauważyło, że koło ich bloku stoi taki pojemnik z czerwonym krzyżem, a ich mamy wrzucały do niego niepotrzebne ubrania. Ktoś inny zwrócił uwagę, że w drugim znajdują się plastikowe butelki, w trzecim są butelki i słoiki ze szkła, a z czwartego wystają gazety więc jest na papierowe odpady.
"Proszę pani, a co się wrzuca do tego dużego"? - pytają dzieci
"Ten przeznaczony jest na wszystkie inne odpady i śmieci"- tak brzmi odpowiedź nauczycielki.
Dzieci były też ciekawe co dzieje się z tymi wyrzuconymi rzeczami. Nauczycielka wyjaśniła, że są one odwożone do specjalnych zakładów, w których są niszczone lub przerabiane na coś innego np. gazety lub inny papier przerabia się na papier toaletowy itp., a śmieci, czyli w specjalnie na ten cel wyznaczone miejsce położone z dala od osiedli mieszkaniowych.
Naszą pracę oraz rozmowę obserwowały zarówno dzieci jak i dorośli z publicznego osiedla.Nikt jednak nie podszedł i nie zaproponował pomocy w porządkowaniu ich terenu. Pytanie: Dlaczego? Być może uważają, że do nich to nie należy, oni tu tylko mieszkają.
Dobrze, że przedszkolaki rozumieją potrzebę czystego środowiska i uczą się o nie dbać. Może gdy dorosną przekażą to innym i nauczą, że nasze zdrowie zależy w dużym stopniu od czystego otoczenia, w którym żyjemy.
W akcji "Sprzątanie świata" wzięło udział 18 dzieci, pod kierunkiem nauczycielki Marii Kąkol, pomocy udzielała woźna oddziałowa Zofia Groszek.
Grupa I - organizator Marzena Skulimowska, liczba dzieci 22
Grupa V - organizator Renata Trynda, liczba dzieci 23
Grupa VI - organizator Renata Detko, liczba dzieci 25
Grupa X - organizator Elżbieta Baydak, liczba dzieci 16
Grupa XI - organizator Maria Chudyk, liczba dzieci 14 i 2 rodziców
Załącznik nr 20
Przeprowadzono cykl zajęć "Odpady- szukaj zysku w odzysku":
– w dn. 24-28.09.2007 r. Marzena Skulimowska, Magda Borek przeprowadziły cykl zajęć
– w dn. 15-19.09.2007 r. Renata Trynda, Magda Zielińska, M.Chudyk przeprowadziły cykl zajęć
– w dn. 29.09-2.10.2007 r. Renata Detko, M.Zielińska przeprowadziły cykl zajęć - załącznik nr 21
– w dn. 15.11.2007 r. Halina Skwarska przeprowadziła zajęcie "Dobre rady na złe odpady"
– w dn. 16.11.2007 r. Maria Kąkol "Kto podpalił las"
– w dn. 29-31.10.2007 r. Anna Pitura Przeprowadziła cykl zajęć - prace dzieci w załączniku nr 22
– w dn. 29.10.2007 r. Elzbieta Baydak:Dobre Rady na złe odpady"
– w dn. 30.10.2007 r. Jolanta Igras "Kto podpalił las"
– w dn. 30.10.2007 r. Elzbieta Baydak zabawa badawcza "Robimy papier ekologiczny"
– w dn. 15.11.2007 r. Elżbieta Baydak "Mali badacze"
– w dn. 17.09.2007 r. Katarzyna Wojciechowska "Kto podpalił las"
– w dn. 18.09.2007 r. Gabriela Raczkiewicz "Dobre rady na złe odpady"
– w dn. 19.09.2007 r. Gabriela Raczkiewicz "Czy mój dom jest ekologiczny"
– w dn. 20.09.2007 r. Katarzyna Wojciechowska "Sami robimy papier ekologiczny"
– 29-31.10.2007 r. Anna Pitura, Anna Łój i M.Sidorowicz, M.Borek przeprowadziły cykl zajęć na temat - "Kto podpalił las?", "Dobre rady na złe odpady", "Co mogą zrobić małe dzieci?"
-załącznik nr 23
14) Inscenizacja z udziałem rodziców i młodzieży pt. "Ziemia oczekuje pomocy".
Opracowano scenariusz inscenizacji, zgromadzono stroje i rekwizyty, napisano artykuł - załącznik nr 24
Dn. 14.11.2007 r. Elzbieta Baydak, Jolanta Igras przygotowały spektakl dla budynku A
Dn. 15.11.2007 r. Marzena Skulimowska, Magda Borek przygotowała program dla dzieci i rodziców.
W inscenizacji wzięło udział 45 osób. Załącznik nr 25
15) Maraton makulaturowy między grupami. Opracowanie regulaminu zbiórki makulatury, przygotowanie zbiorników na papier do grup. W dniach 31.10-6.11.2007 r. ogłoszono zbiórkę makulatury dla wszystkich dzieci z przedszkola
Organizator: Renata Detko, Joanna Przednówek Pomoc: Katarzyna Wojciechowska, Gabriela Raczkiewicz, M.Skulimowska, D.Krzaczkowska, R.Trynda, H.Slwarska, A.Pitura
Zbiórka makulatury-podsumowanie - załącznik nr 26
W dn. 4.11.2007 r. zorganizowano dla grup 6-letnich (48 osób) wycieczkę na miejsce utylizacji odpadów miejskich.
16) Marsz ekologiczny "Bądź przyjacielem ziemi".
Przygotowano w grupach transparenty z hasłami ekologicznymi. Zorganizowano przemarsz ulicami miasta.
Zajęcia:
– 25-26.10.2007 r. - odbył się apel Jedynaczki, na którym program artystyczny pt. "Jesienny świat". Dzieci, w przepięknych, kolorowych strojach wykonanych przy pomocy rodziców, pięknie deklamowały wiersze, śpiewały piosenki i tańczyły. W przedstawieniu była Pani Jesień - przebrany rodzic, jesienne wróżki, wiewiórki, zajączek, niedźwiedź, wietrzyk, listki, dzieci, chmurka i deszczowy król - załącznik Nr 27
– 6.11.2007 r. odbył się "Marsz ekologiczny" ulicami miasta zorganizowany przez Marię Chudyk:
23 dzieci z grupy IV pod opieką Teresy Łasocha
17 dzieci z grupy VII pod opieką Haliny Siwarskiej
17 dzieci grupy X pod opieką Jolanty Igras
20 dzieci grupy XI pod opieką Marii Chudyk
17) Bal przebierańców z konkursem na najciekawszy strój z jesiennych darów przyrody.
Opracowano scenariusz - załącznik nr 28, regulamin konkursu i zawiadomienia o balu. Organizatorem była Monika Lewko, Anna Łój
– 13.11.2007 r. Teresa Łasocha z gr. IV - 24 dzieci, R.Detko z gr. VI-20 dzieci, H.Skwarska z gr. VII - 20 dzieci, M.Lewko i J.Igras z gr. X - 18 dzieci, A.Pitura z gr. VIII - 15 dzieci i 3 rodziców, A. Łój z gr. III - 25 dzieci i 10 rodziców, M.Chudyk z gr. XI - 20 dzieci i 15 rodziców uczestniczyła w balu. Rodzice i dzieci chętnie uczestniczyli w zabawach, wykazali bardzo dużą pomysłowość w opracowaniu strojów
W trakcie balu komisja konkursowa dokonała wyboru i nagrodziła dyplomami wszystkie stroje - załącznik nr 29
18) Reporterskie nowinki ekologiczne w przedszkolu- sprawozdania z realizacji w/w programu zamieszczanie w miesięczniku "Informator Jedynaczki IX_X 2007" - załącznik Nr 30, "Informator Jedynaczki Eko - echo" - załącznik Nr 31.
III. Sposoby upowszechniania efektów programu ekozespołów:
• upowszechnianie działań w "Informatorze Jedyneczki Eko-echo" na stronie internetowej przedszkola
• uroczystość podsumowująca działanie - prezentacja działań,
• informacje prasowe w "Rewizjach Tomaszowskich",
• przemarsz ulicami miasta,
• strona internetowa szkoły.
IV. Wnioski i spostrzeżenia:
• poprzez systematyczne, różnorodne działania ich prezentację podczas otwartych imprez przedszkolnych i środowiskowych oraz włączanie w nie innych, wzrosła świadomość ekologiczna nie tylko uczestników, ale również rodziców, przedszkolaków, społeczności lokalnej, co w efekcie dało wymierne korzyści dla środowiska,
• dzięki naszym działaniom wzrosła aktywność poznawcza dzieci w stosunku do środowiska,
• dzieci i rodzice bardzo chętnie i systematycznie uczęszczali na zajęcia i podejmowali działania wynikające z opracowanego planu,
• wg opinii uczestników uczyli się oni poprzez działanie i zabawę,
• założona przez nas, na korytarzu przedszkola tablica "Roztoczańskie okazy przyrody" lub wystawa "Jesienne kompozycje" budziła zawsze żywe zainteresowanie rodziców i odwiedzających nasze przedszkole gości,
• instytucje, osoby prywatne i nauczyciele, do których zwracałyśmy się o pomoc w naszych działaniach, zawsze chętnie nas wspierały,
• w wielu działaniach nieocenioną pomoc uzyskiwaliśmy od Nadleśnictwa Tomaszów - leśniczy Tomek Kotowicz oraz mgr inż. Piotr Cisło
• nasze działania wsparli ekolodzy
Opracowała:
Maria Piasecka
Druk
