Ukazał się nowy numer Rocznika Tomaszowskiego
17.10.2018
Ukazał się nowy numer Rocznika Tomaszowskiego
W dniu 7 października 2018 roku w dawnym Sejmiku Powiatowym w Tomaszowie Lubelskim podczas uroczystości z okazji 397. rocznicy nadania prawa miejskiego przez Króla Zygmunta III Wazę dla Tomaszowa, Janusz Brodowski - zastępca redaktora naczelnego zaprezentował najnowsze wydawnictwo Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego jakim jest kolejny 7. numer Rocznika Tomaszowskiego. Zespołowi Redakcyjnemu w składzie: redaktor naczelny - prof. dr hab. Marek Sioma, Janusz Brodowski - zastępca redaktora naczelnego i sekretarz redakcji, Wojciech Dziedzic - redaktor tematyczny udała się inicjatywa kontynuowania wydawania Rocznika Tomaszowskiego, wydawnictwa na które miasto i powiat tomaszowski zasługują, które dokumentuje w sposób naukowy historię, tradycję oraz ludzi związanych z tą ziemią. Rocznik w poruszanej tematyce nie ogranicza się do samego miasta Tomaszowa Lubelskiego ale ogarnia cały powiat tomaszowski oraz teren Ordynacji Zamojskiej
Rocznik Tomaszowski 7/2018 składa się z siedmiu rozdziałów. Rozdział pierwszy pt. Artykuły zawiera następujące opracowania: Tomaszów Lubelski jako ośrodek władz administracyjnych w latach 1815-1918 autorstwa Krzysztofa Latawca z Lublina, Fabryki ceramiki w Lubyczy Królewskiej i Siedliskach Tomaszowskich - autorzy Zdzisław Pizun z Lubyczy Królewskiej i Ryszard Gawryś mieszkający w Belgii, Rodzina de Mezerów i jej wkład w rozwój polskiego przemysłu ceramicznego na przykładzie manufaktur w Korcu, Baranówce i Tomaszowie Lubelskim - Mariusza Lewko z Siedlisk, Profesorowie Państwowego Gimnazjum Koedukacyjnego im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim w okresie międzywojennym, na podstawie wspomnień i materiałów źródłowych - część 2 - autor Robert Czyż z Tomaszowa Lubelskiego, Budynek Sejmiku Powiatowego w Tomaszowie Lubelskim pani Urszuli Fideckiej z Zamościa, Majątek Lubycza Królewska w okresie międzywojennym - autor Tomasz Róg z Cieszanowa, Akcja rewindykacyjno-polonizacyjna (1938-1939). Przebieg wydarzeń na terenie powiatu tomaszowskiego autorstwa ks. Krzysztofa Grzesiaka z Lublina, Rudolf Reder - ocalały z obozu zagłady w Bełżcu. Uwagi i postulaty badawcze autorstwa Jarosława Jońca z Tomaszowa Lubelskiego oraz Los ludności na terenie powiatu tomaszowskiego w okresie II wojny światowej - próba ujęcia zbiorowego w świetle dokumentacji powojennej z lat 1944-1950 pani Ewy Koper z Tomaszowa Lubelskiego.
Rozdział Miscellanea dedykowany jest setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości i zawarte są w nim dwa artykuły redaktora Wojciecha Dziedzica: pierwszy pt. Tomaszów - pierwsze dni wolności i drugi pt. Tomaszowskie wizyty marszałka Piłsudskiego. Rozdział Materiały Źródłowe zawiera artykuł Pani Katarzyny Warmińskiej-Mazurek z Tomaszowa Lubelskiego pt. Wspomnienia austriackiego kapelana z czasów I wojny światowej. W rozdziale tym zamieszczono także wspomnienia z lat okupacji Jerzego Hłasko ps. Wej pt. Aby Polak był zawsze Polakiem, a Polska zawsze Polską. Jerzy Hłasko w czasie II wojny światowej żołnierz Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej, w 8. pułku piechoty Legionów w tzw. małym sabotażu, później w 9. Pułku piechoty Legionów - w tzw. Drużynie Wschodniej. Aresztowany w marcu 1945 r., ponad rok przebywał w więzieniu na Zamku w Lublinie. Wspomnienia do druku przygotował Janusz Brodowski.
W rozdziale Sylwetki Magdalena Malec-Tereszczuk z Tomaszowa Lubelskiego przedstawiła postać tomaszowskiej lekarki pani Aliny Mazurek-Bilińskiej a Henryk Welcz z Lublina - postać Aleksandra Kowala - Skrzypka z Majdanu Górnego.
W rozdziale Z Żałobnej Karty wspominane są cztery osoby zmarłe w 2017 roku związane z Tomaszowem Lubelskim i ziemią tomaszowską. Elżbieta Sobieszczańska z Bielska Białej - wspomina Macieja Stanisława Sobieszczańskiego współpracownika Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego. Wspomnienie o Marku Świtce pasjonacie społecznego działania i nauczycielu z powołania napisał Robert Czyż. Ks. profesor Edward Walewander z Lublina napisał wspomnienie pt. Siostra Helena Pasieczna in memoriam, a Mariusz Koper z Lublina przy współpracy Stanisława Predko z Żurawiec napisał wspomnienie pt. Z gospodarki w Żurawcach na deski teatru w Warszawie. Władysław Kowalski.
Rozdział Recenzje przybliża Czytelnikowi następujące wydawnictwa: Ziemia Lubycka. Geografia, historia, język, kultura, pod redakcja red. Mariusza. Kopra - recenzent Wojciech Dziedzic, Wydanie autorskie ekslibrisów Romana i Marzanny Muchy z okazji 500-lecia polskiego ekslibrisu i 100-lecia Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim - recenzent Wojciech Dziedzic oraz Ulhówek - dzieje miejscowości od czasów rozbiorów do zakończenia akcji „Wisła” autorstwa Szczepana Żmudzkiego - recenzent Robert Czyż.
Ostatni rozdział Kronika zawiera wydarzenia w Tomaszowie Lubelskim w 2017 roku opracowane przez Janusza Brodowskiego
Tak jak w roku ubiegłym inicjatywa wydawania rocznika spotkała się z zainteresowaniem i ze zrozumieniem władz miejskich i wojewódzkich, skąd tomaszowscy regionaliści otrzymali dofinansowanie na to wydawnictwo, za co J. Brodowski podziękował Burmistrzowi Miasta Wojciechowi Żukowskiemu, Staroście Tomaszowskiemu Janowi Kowalczykowi i Marszałkowi Województwa Lubelskiego Sławomirowi Sosnowskiemu. Ok. 35% kosztów wydawnictwa pokryło ze środków własnych Tomaszowskie Towarzystwo Regionalne. Szczególne podziękowania skierowano do autorów poszczególnych artykułów w roczniku. Rocznik można nabyć w siedzibie Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego, Bibliotece Pedagogicznej, Biurze Turystycznym „Quand” i w Lokalnej Organizacji Turystycznej „Roztocze”.
