79. Rocznica Bitew Pod Tomaszowem Lubelskim
18.09.2018
W dniach 14-16 września 2018 r w Tomaszowie odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające 79. rocznicę Bitew Września 1939 r. pod Tomaszowem Lubelskim, objęte Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości. W skład Komitetu Honorowego weszli:
- Ks. Bp. dr Józef Guzdek - Biskup Polowy Wojska Polskiego
- Jan Józef Kasprzyk - Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
- Gen. insp. dr Jarosław Szymczyk - Komendant Główny Policji
W piątek 14 września w Tomaszowskim Domu Kultury młodzież szkół podstawowych z terenu miasta uczestniczyła w prelekcji pt. „Za Ojczyznę, za honor, za nas” przygotowanej przez Tomaszowskie Towarzystwo Regionalne im. Dra Janusza Petera
W sobotę 15 września po raz siódmy odbył się Półmaraton Pamięci Żołnierzy Września 1939 r. oraz inne imprezy sportowe organizowane w ramach rocznicy Bitew Wrześniowych, wszystkie one rozpoczęły się przed pomnikiem poświęconym Żołnierzom Września 1939 r., gdzie sportowcy oddali hołd poległym składając wiązanki kwiatów.
Główne uroczystości patriotyczno-religijne zainaugurowała Msza Święta Celebrowana przez Ks. Biskupa Mariana Leszczyńskiego uczestnicy udali się na cmentarz wojenny 1939 r., gdzie spoczywa ponad 350 żołnierzy poległych w Bitwach Tomaszowskich. Uroczystości na cmentarzu zakończył Apel Pamięci i salwa honorowa kompanii honorowej 3 Batalionu Zmechanizowanego z Zamościa.
Wieczorem w Tomaszowskim Domu Kultury odbył się koncert patriotyczny Zespołu Góralskiego „Góralska Hora”. Zorganizowanie koncertu było możliwe dzięki wsparciu finansowemu Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
W ostatni dzień obchodów rocznicowych odbyło się Widowisko Historyczne „Ocalić od Zapomnienia”
To było największe widowisko historyczne w regionie. Na łąkach Stadniny Koni „Pod Lasem” w Dąbrowie Tomaszowskiej rekonstruktorzy zademonstrowali jak wyglądały epizody drugiej wojny światowej na ziemi tomaszowskiej, od walk żołnierzy września w 1939 roku, przez represje niemieckie na ludności cywilnej, przejście pierwszego frontu ukraińskiego w ramach Operacji Lwowsko - Sandomierskiej, a skończywszy na wydarzeniach spod Skierbieszowa, kiedy zostało rozbite zgrupowanie Armii Krajowej, które szło z pomocą powstańczej Warszawie.
Rekonstrukcja, która w tym roku była organizowana po raz dziesiąty przyciągnęła tysiące osób z całego kraju i najlepszych rekonstruktorów, którzy mogli pochwalić się zabytkowymi pojazdami i wyposażeniem. Szczególną uwagę przyciągnęła Grupa Rekonstrukcji Historycznej Ludności Cywilnej z Tomaszowa Lubelskiego, która, jako najliczniejsza, bo ponad 50 osobowa, zaprezentowała życie, obrzędy a także tragedie cywili w czasach II Wojny.
Kulminacyjnym punktem widowiska była rekonstrukcja zrzutu Cichociemnych w ramach Operacji „RIPOSTA” do którego doszło pod koniec lata 1943 roku na placówkę odbiorczą. Wśród Cichociemnych, których wówczas zrzucono do okupowanego przez Niemców kraju, był przedwojenny funkcjonariusz Policji Państwowej. W tej wyjątkowej inscenizacji wzięli udział byli żołnierze jednostki wojskowej GROM, którzy wykazali się dużym kunsztem i profesjonalizmem skacząc na historycznych już dziś spadochronach, ale przede wszystkim w historycznym umundurowaniu i ekwipunku.
Organizatorami Widowiska Historycznego „Ocalić od Zapomnienia 2018” byli Wojciech Żukowski Burmistrz Miasta Tomaszów Lubelski oraz Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Współorganizacji podjęły się: Stowarzyszenie Nowe Miasto i Tomaszowski Szwadron im. 1 Pułku Ułanów Korpusu Ochrony Pogranicza.
Opiekę merytoryczną nad widowiskiem sprawowało Biuro Historii i Tradycji Policji KGP, które zaprezentowało także wystawę zatytułowaną „Funkcjonariusze Policji Państwowej – Cichociemni Żołnierze AK”. Wystawę można obecnie zwiedzać w Urzędzie Miasta w Tomaszowie Lubelskim.
Nasze uroczystości swoją obecnością zaszczycili:
- Płk Mirosław Demediuk reprezentujący szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Ministra Jana Józefa Kasprzyka
- Ks.Kan. Płk. Mgr Bogusław Romankiewicz reprezentujący Bp Gen. Bryg. Dr Józefa Guzdka Biskupa Polowego Wojska Polskiego
- Nadkom. Krzysztof Musielak Dyrektor Biura Historii i Tradycji Policji reprezentujący Komendanta Głównego Policji gen. insp. dr Jarosława Szymczyka
- Ksiądz Bp dr hab. Mariusz Leszczyński Biskup pomocniczy
- Poseł na Sejm RP Tomasz Zieliński
- Płk Tadeusz Nastarowicz dowódca 2 Lubelskiej Brygady Obrony Terytorialnej im. Hieronima Dekutowskiego ps. "Zapora"
- insp. Robert Szewc Komendant Wojewódzki Policji w Lublinie
- mł insp. Artur Deryło Komendant Powiatowy Policji w Tomaszowie Lubelskim
- mł. bryg. Andrzej Mandziuk Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej
Organizację Widowiska Historycznego wsparły finansowo:
- Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
- Ministerstwo Obrony Narodowej
- Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego
- Pool Broker sp. z o.o. Powszechne Biuro Ubezpieczeń sp. z o.o. w Lublinie
- Nadleśnictwo Tomaszów
- Firma Brokerska Lewczuk sp. z o.o. z siedzibą w Lublinie
- Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Tomaszowie Lubelskim
- Grupa Oscar Leszek i Agata sp. z o.o. oddział w Tomaszowie Lubelskim
- Agencja Ubezpieczeniowa „Piech”
- Firma „Karswid” z Tomaszowa Lubelskiego
- Firma Wyroby Domowe Zbigniew Wolańczyk z Narola
Składamy serdeczne podziękowania za pomoc w organizacji:
- Panu Piotrowi Kudlickiemu za udostępnienie gruntów na których odbyło się Widowisko Historyczne
- Pracownikom Tomaszowskiego Domu Kultury
- Pracownikom Miejskiego Zarządu Dróg w Tomaszowie Lubelskim
- Komendzie Powiatowej Policji w Tomaszowie Lubelskim
- Oddziałowi Żandarmerii Wojskowej w Lublinie
- Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej
- Strażakom Ochotniczej Straży Pożarnej
- Strzelcom Jednostek Strzeleckich 2019 z Tomaszowa Lubelskiego, 2020 z Zamościa i 2011 z Krasnegostawu
- Pracownikom Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Orląt Lwowskich w Tomaszowie Lubelskim
- Pracownikom Wydziału Oświaty, Kultury, Sportu i Spraw Społecznych Urzędu Miasta w Tomaszowie Lubelskim
- Żołnierzom 2 Lubelskiej Brygady Obrony Terytorialnej
- Żołnierzom 3 Batalionu Zmechanizowanego z Zamościa
- Tomaszowskiemu Towarzystwu Regionalnemu im. Dra Janusza Petera
- Wolontariuszom
GRUPY REKONSTRUKCYJNE UCZESTNICZĄCE W WIDOWISKU HISTORYCZNYM „OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA”
- Muzeum Pojazdów Militarnych w Częstochowie
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej NIEZŁOMNI 1939-1963
- Fundacja im. Grupy Operacyjnej „Śląsk” 1939
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej Siedemnasty
- Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej „Wrzesień ´39”
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej Batalion Obrony Narodowej „Rzeszów”
- Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej 73 Pułk Piechoty
- Gruppe Mergen
- 29. Falke Division
- Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej Die Kampfgruppe Hoffmeyer
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej 545. Sperr-Division
- Stowarzyszenie Lubelska Grupa Rekonstrukcji Historycznych FRONT
- Przemyskie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej X D.O.K.
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Sałdaty”
- Podkarpackie Stowarzyszenie Miłośników Militariów z Rzeszowa
- Grupa Edukacyjno-Historyczna „Para Bellum”
- Stowarzyszenie Kawaleryjskie im.1 Pułku Strzelców Konnych w Garwolinie
- Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej PARTYZANT
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej Die Walküre
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej Fusiliere Batalion
- Klub Miłośników Historii „Warszawa”
- Stowarzyszenie Matrioszka
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej 9 PP Leg.
- Tomaszowski Szwadron im. 1 Pułku Kawalerii KOP
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej Ludności Cywilnej Tomaszów Lubelski
- Kapela Ludowa z Huty Tarnawadzkiej
- Szwadron Kawalerii Ochotniczej w barwach 9 Pułku Ułanów
- Roztoczańska Konna Straż Ochrony Przyrody w 25 Pułku Ułanów
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej „WIR”
- Prywatne Muzeum Pojazdów Militarnych i Zabytkowych Rakszawa
- Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej Feldgrau
- Klub Spadochronowy Sił Specjalnych
- Grupa Rekonstrukcji Centralnej Szkoły Podoficerskiej KOP
- Towarzystwo Miłośników Historii Wojskowości „Kalina Krasnaja”
- Klub Seniora „Relax” Majdan Górny
- Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Orła Białego w Skarżysku Kamiennej
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej „Zakłady Południowe” ze Stalowej Woli
- Fundacja „Przywróćmy pamięć” ze Stalowej Woli
- Grupa Rekonstrukcji Historycznej im. 10 Batalionu Saperów z Łodzi
- Aeroklub Świdnik
- Narracja - Profesor Andrzej Olejko
- Pirotechnika - Anna i Artur Sobieraj
- Scenografia - Jerzy Wawrzyński, Sylwester Pardus, Józef Sobiecki
- Dźwięk - Paweł Zakrzewski
- Scenariusz i Koordynacja - Jarosław Antoszewski
- Pilot samolotu - Krzysztof Janusz
Fotorelacja
79. rocznica Bitew Września 1939 r. pod Tomaszowem Lubelskim - 14-16.09.2018 r.
Relacja TVP Lublin - Panorama Lubelska
https://lublin.tvp.pl/39026168/16-wrzesnia-2018-g-1830
https://lublin.tvp.pl/39028493/historyczne-widowisko-w-tomaszowie-lubelskim
Ryszard Molas
część 1 - https://www.youtube.com/watch?v=Dztpt5UTsMI
część 2 - https://www.youtube.com/watch?v=Act0baBAImk&t=6s
część 3 - https://www.youtube.com/watch?v=cwzjkuoErZA
Relacja Kurier Zamojski
http://www.kurierzamojski.pl/wiadomosci/dzisiaj-pod-tomaszowem-lubelskim-mamy-juz-zdjecia/
Daniel Senderek
https://www.youtube.com/watch?v=xa2OZk1HUG0
https://www.youtube.com/watch?v=shDyNINBlMc&t=11s
Marek Tyrka
https://www.tomaszow-lubelski.pl/index.php?id=103&c=326